Πολλοί ενήλικες θεωρούν πως το άγχος είναι ένα σύμπτωμα και ένα βίωμα, το οποίο ακολουθεί αποκλειστικά τη δική τους καθημερινότητα. Πιστεύουν πως τα παιδιά ζουν σε έναν ανέμελο, χαλαρό και ευτυχισμένο κόσμο, ο οποίος είναι πλήρως απαλλαγμένος από άγχος, ανησυχίες και προβληματισμούς. Το άγχος όμως δεν αποτελεί αποκλειστικό «προνόμιο» των ενηλίκων. Τα παιδιά βιώνουν συχνά διάφορες συναισθηματικές εντάσεις και προκλήσεις, καταστάσεις για τις οποίους αγωνιούν και συχνά αντιμετωπίζουν γεγονότα τα οποία δυσκολεύονται να διαχειριστούν.
Ποια είναι τα συμπτώματα του άγχους στα παιδιά;
Τα συμπτώματα του άγχους στα παιδιά αφορούν σωματικά προβλήματα, αλλαγές στη συμπεριφορά του και διαταραχή στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Μερικά από τα συμπτώματα μπορεί να είναι:
*πόνος στην κοιλιά
*σφίξιμο στο στήθος
*δύσπνοια
*συχνοί εμετοί (οι οποίοι δεν συνδέονται με κάποια ασθένεια)
*ενούρηση (συνήθως νυχτερινή)
*μυοσπασμοί (νευρικά τικ), ψεύδισμα ή τραύλισμα
*διαταραχές ύπνου
*ξαφνικές «φοβίες»
*επιθετικότητα (λεκτική ή σωματική)
*αντιδραστικότητα
*απομόνωση
*δυσκολία συγκέντρωσης, διάσπαση προσοχής
*υπερκινητικότητα και συνεχής κούραση
Πως μπορώ να διαχειριστώ το άγχος του παιδιού μου;
1. Συζητήστε μαζί του: Όταν αντιληφθείτε κάποια συμπτώματα άγχους στο παιδί και κάποια διαφοροποίηση στη συμπεριφορά του, πλησιάστε το και προσπαθήστε να καταλάβετε τι είναι αυτό που το αγχώνει, τι είναι αυτό που νιώθει, ποιες είναι οι αιτίες της ανησυχίας του. Δημιουργώντας ένα κλίμα το οποίο θα του διασφαλίζει ασφάλεια και σιγουριά και μέσα από κουβέντες, προσπαθήστε να καταλάβετε τι το προβληματίζει.
2. Εξηγήστε του και απενοχοποιήστε το: Πολλές φορές οι γονείς προσπαθούν να ωραιοποιήσουν και να εξιδανικεύσουν καταστάσεις στα μάτια των παιδιών του προκειμένου να τα προστατεύσουν και να μην τα πληγώσουν. Αυτό δεν είναι απαραίτητα σωστό και συχνά μπορεί να τα «εγκλωβίζει» σε μια κατάσταση, στην οποία βιώνουν αρνητικά συναισθήματα. Θα πρέπει να του εξηγήσετε τι είναι αυτό που νιώθει, ότι είναι πολύ φυσικό και ότι δεν θα πρέπει να αισθάνεται ένοχο. Η αναγνώριση και η αποδοχή του συναισθήματος είναι ένα πρώτο και πολύ σπουδαίο βήμα, ώστε να μπορέσει να νιώσει πιο άνετα, να το κατανοήσει και να μπορέσει –πάντα με τη δική σας βοήθεια- να το αντιμετωπίσει.
3. Αποτελέστε πρότυπο για το παιδί σας : Προσπαθήστε η δική σας συμπεριφορά να αποτελέσει το καλό παράδειγμα για το παιδί σας. Το πως εσείς διαχειρίζεστε και αντιμετωπίζετε στρεσογόνες καταστάσεις μπορεί να αποτελέσει την πιο ισχυρή και καλή επιρροή για το παιδί σας και τις δικές του αντιδράσεις απέναντι στο άγχος.
4. Δείξτε του τη στήριξη σας και την πίστη στις ικανότητες του: Προσπαθήστε να το ενισχύσετε και να το ενθαρρύνετε δείχνοντας του εμπιστοσύνη και πίστη στις ικανότητες του. Θα πρέπει να το στηρίξετε να βρει τρόπους και λύσεις προκειμένου να επιλύσει μόνο του τα θέματα του. Μη βιαστείτε να λύσετε εσείς τα δικά του προβλήματα, καθώς ενώ άμεσα μπορεί να είναι η πιο εύκολή λύση, μακροπρόθεσμα όμως θα οδηγήσει σε αδυναμία του παιδιού να στηριχτεί στα πόδια του. Είναι σημαντικό να επιβραβεύετε τις προσπάθειες του, γιατί αυτό θα αποτελέσει κίνητρο για το ίδιο έτσι ώστε να προσπαθήσει ακόμη περισσότερο.
5. Βάλτε ρεαλιστικούς στόχους: Αυτό που έχει σημασία είναι το παιδί να αισθάνεται καλά με τον εαυτό του και όχι να βρίσκεται συνεχώς σε έναν «αγώνα» να σας αποδεικνύει πόσο καλό είναι και πόσα πετυχαίνει στη ζωή του. Με αυτό τον τρόπο, κάθε αποτυχία μπορεί να την ερμηνεύσει ως ανεπάρκεια ή ανικανότητα. Είναι σημαντικό επομένως να θυσιάσετε κάποιες από τις προσδοκίες σας, να το επαινέσετε και να δείξετε πόσο περήφανοι είστε για τον ίδιο και τα όσα καταφέρνει. Εκφράστε τα συναισθήματα σας, δείξτε του πως τίποτα δεν αλλάζει σε αυτά που νιώθετε ακόμη και αν δεν τα καταφέρνει ή όταν δεν τα προλαβαίνει όλα.
6. Βοηθήστε να οργανώσει το πρόγραμμα του: Τα παιδιά δεν μπορούν να διαχειριστούν από μόνα τους όπως οι ενήλικες το χρόνο τους, πόσο μάλλον όταν υπάρχει συσσώρευση δραστηριοτήτων και φόρτου εργασίας από το σχολείο. Βοηθήστε το να κάνει μια καλή κατανομή σε σχέση με τις δραστηριότητες που έχει καθημερινά. Μην ξεχνάτε να ενσωματώνετε πάντοτε στην καθημερινότητα του χρόνο για παιχνίδι, για χαλάρωση και ξεκούραση. Το παιδί σας, όπως και όλα τα παιδιά, το έχουν ανάγκη. Το παιχνίδι έχει «θεραπευτικές» ιδιότητες. Μέσα από τις ιστορίες που φτιάχνει το παιδί έχει τη δυνατότητα να αναπαραστήσει τους προβληματισμούς του, να επιλύσει συγκρούσεις, να εκτονώσει το άγχος του και να επιδιορθώσει καταστάσεις.
7. Αφιερώστε χρόνο στο παιδί σας καθημερινά : Ο ποιοτικός χρόνος που περνάτε με το παιδί σας καθημερινά είναι πολύ σημαντικός τόσο για το ίδιο όσο και για την μεταξύ σας σχέση. Μη χάνετε ευκαιρία να του δείξετε πως είστε διαθέσιμοι γι’ αυτό για οτιδήποτε και να θελήσει, είτε να σας μιλήσει, είτε να παίξετε μαζί, είτε απλά να βρίσκεται στον ίδιο χώρο με σας.
Μούχου Μαρία
–
Παιδοψυχολόγος
Ειδική Παιδαγωγός
Σας άρεσε το άρθρο μας; Αφήστε το σχόλιο σας παρακάτω και η ομάδα μας θα σας απαντήσει το συντομότερο δυνατό.
Θέλετε να λαμβάνετε τα νέα άρθρα που συντάσσει η επιστημονική μας ομάδα; Γραφείτε στο ενημερωτικό μας δελτίο – newsletter.
Η ομάδα του “Ψυχ…Αγωγείν”, (οι ψυχολόγοι, η λογοθεραπεύτρια, η εργοθεραπεύτρια και η ειδική παιδαγωγός) είναι διαθέσιμοι στο να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τις δυσκολίες σας παρέχοντας το πρώτο ραντεβού ΔΩΡΕΑΝ και να συζητήσουμε τυχόν απορίες σας. Για περαιτέρω διευκρινήσεις, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το κέντρο στα τηλέφωνα
επικοινωνίας ή να μας επισκεφτείτε στο χώρο μας στη Λ.Βουλιαγμένης 261. Άγιος Δημήτριος (πλησίον μετρό Δάφνης).