Διαρκώς ακούγεται η έννοια της συναισθηματικής νοημοσύνης και η αξία της για τη ζωή του ατόμου τόσο την προσωπική όσο και την εργασιακή. Με έναν γενικό τρόπο, εάν προσπαθήσουμε να ορίσουμε την έννοια της συναισθηματικής νοημοσύνης, θα βοηθούσε να αξιοποιήσουμε την πολύ στοχευμένη περιγραφή του Daniel Goleman, ψυχολόγου και δημοσιογράφου, σύμφωνα με τον οποίο συναισθηματική νοημοσύνη ονομάζεται η ικανότητα του ανθρώπου για αυτοεπίγνωση, αυτοκυριαρχία και αυτοέλεγχο, η ευσυνειδησία του και η δυνατότητα να μπαίνει στη θέση των άλλων, να τους κατανοεί, να τους ακούει προσεχτικά, να μπορεί να ασκεί επιρροή, να επικοινωνεί ουσιαστικά και να συνεργάζεται.

Πώς όμως ένας γονέας μπορεί να βοηθήσει το παιδί του σ’ αυτό;

1.Ενθαρρύνετε το παιδί να εκφράζει τα συναισθήματά του: «Νιώθεις θυμό γιατί ο φίλος σου, σου πήρε το παιχνίδι σου», ««Μου φαίνεται ότι αισθάνεσαι λυπημένος που θα αποχωριστείς τη μαμά σου σήμερα το πρωί», «Βλέπω ότι είσαι τόσο ενθουσιασμένος που θα περάσεις το Σαββατοκύριακο στο μπαμπά σου, που σου είναι δύσκολο να ηρεμήσεις και να κοιμηθείς για μεσημέρι».

2.Προσφέρετε συναισθηματική γνώση: μπορείτε να διαβάσετε παραμύθια που έχουν ως κύριο περιεχόμενο τα συναισθήματα και τον τρόπο διαχείρισής τους. Επιπλέον, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κούκλες και μαριονέτες ώστε να παρουσιάσετε κάποια στιγμιότυπα από την καθημερινή ζωή των παιδιών και τα συναισθήματα που πηγάζουν σε κάθε περίπτωση.

3.Ενθαρρύνετε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τα δικά τους συναισθήματα: ζητήστε τους να φτιάζουν βιβλία συναισθημάτων π.χ. ¨το βιβλίο του θυμού» και να συμπεριλάβουν μέσα στοιχεία όπως «νιώθω θυμωμένος όταν…», «όταν θυμώνω το σώμα μου φαίνεται….», «όταν θυμώνω συνήθως αντιδρώ….», «όταν θυμώνω, μπορώ….». Τα παιδιά μπορούν να εικονογραφήσουν κάθε σελίδα με ένα σχέδιο, ή μπορείτε να τραβήξετε φωτογραφίες των παιδιών σας, στις οποίες να προσπαθούν να πάρουν τις εκφράσεις του προσώπου που αντιστοιχούν σε κάθε συναίσθημα.

4.Γίνετε πρότυπο για τα παιδιά σας: Όταν βιώνεται ένα έντονο συναίσθημα, είναι χρήσιμο να λέτε στα παιδιά σας αυτό ακριβώς που νιώθετε π.χ. «Νιώθω λύπη τώρα γιατί είχα μία άσχημη μέρα στη δουλειά μου». Μην ξεχνάτε πως ακόμα και όταν δεν μιλάτε, τα παιδιά αντιλαμβάνονται όλα αυτά που νιώθετε μέσω των εκφράσεων του προσώπου, της στάσης του σώματος και του τόνου της φωνής (εξωλεκτική συμπεριφορά).

5.Χρησιμοποιήστε πραγματικά παραδείγματα ή αυτό που συμβαίνει τώρα. Για παράδειγμα, μπορείτε να του πείτε: «Δυσκολεύεσαι να βάλεις το ποδήλατό σου κάτω από το στέγαστρο. Φαίνεσαι απογοητευμένος. Τι μπορείς να κάνεις; Νομίζω ότι μπορείς να ζητήσεις βοήθεια ή να πάρεις μια βαθιά ανάσα και να προσπαθήσεις ξανά. Τι θέλεις να κάνεις;»

6.Mάθετε στο παιδί νέους τρόπους να διαχειρίζεται τα συναισθήματα, συζητώντας κάποιες συνήθεις καταστάσεις. Για παράδειγμα, μπορείτε να του πείτε: «Χθες θύμωσες γιατί ο Νίκος δεν σε άφηνε να παίξεις με το φορτηγό του. Ήσουν τόσο θυμωμένος που τον χτύπησες. Όταν είσαι θυμωμένος επειδή ο Νίκος δεν σ’ αφήνει να παίξεις με το φορτηγό, τι πρέπει να κάνεις;»

7.Δείξτε στο παιδί νέους τρόπους να εκφράζει τα συναισθήματά του (π.χ. θυμό, απογοήτευση, θλίψη), όταν οι τρόποι που χρησιμοποιεί είναι ακατάλληλοι. Τέτοιοι τρόποι είναι για παράδειγμα, να παίρνει μια βαθιά αναπνοή όταν θυμώνει ή απογοητεύεται, να ζητάει από έναν ενήλικα βοήθεια για να επιλύσει μια σύγκρουση, να ζητάει τη σειρά του όταν οι άλλοι δεν μοιράζονται κάτι, να βρίσκει ένα ήσυχο μέρος για να ηρεμήσει όταν νιώθει αναστατωμένο και να ζητάει μια αγκαλιά όταν νιώθει στεναχωρημένο.

8. Επαινέστε ο παιδί την πρώτη φορά που θα προσπαθήσει να μιλήσει για τα συναισθήματά του. Εξηγήστε του ακριβώς τι ήταν αυτό που έκανε και σας άρεσε. Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβει ότι είναι πάντα αποδεκτό το να λέμε αυτό που νιώθουμε. Και ότι εκείνο που χρειάζεται προσπάθεια είναι το πώς επιλέγουμε να δείξουμε και να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας.

Στάμου Πηνελόπη
–
Υπεύθυνη του Κέντρου
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

Ειδική Παιδαγωγός (MSc Ειδική Αγωγή)

Σας άρεσε το άρθρο μας; Αφήστε το σχόλιο σας παρακάτω και η ομάδα μας θα σας απαντήσει το συντομότερο δυνατό.

Θέλετε να λαμβάνετε τα νέα άρθρα που συντάσσει η επιστημονική μας ομάδα; Γραφείτε στο ενημερωτικό μας δελτίο – newsletter. 

Η ομάδα του “Ψυχ…Αγωγείν”, (οι ψυχολόγοι, η λογοθεραπεύτρια, η εργοθεραπεύτρια και η ειδική παιδαγωγός) είναι διαθέσιμοι στο να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τις δυσκολίες σας παρέχοντας το πρώτο ραντεβού ΔΩΡΕΑΝ και να συζητήσουμε τυχόν απορίες σας. Για περαιτέρω διευκρινήσεις, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το κέντρο στα τηλέφωνα
επικοινωνίας ή να μας επισκεφτείτε στο χώρο μας στη Λ.Βουλιαγμένης 261. Άγιος Δημήτριος (πλησίον μετρό Δάφνης).