Όπως είναι γνωστό, ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται απο δυο ημισφαίρια. Απο την γεννησή μας, υπάρχει το υπόστρωμα για την επικράτηση του ενός ή του άλλου χεριού. Έτσι τα βρέφη εμφανίζουν αμφιδέξια δραστηριότητα η οποία όμως προοδευτικά υποχωρεί και αυξάνεται η μονόχειρη κατά τα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας.
Η ικανότητα να χρησιμοποιούμε μια κατά προτίμηση πλευρά του σώματος για δραστηριότητες που απαιτούν υψηλού επιπέδου δεξιότητες, ονομάζεται πλευρίωση (Σηφάκη Μ. 1998).
Η σημασία της προτίμησης
Η πλευρίωση είναι σημαντική για την ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού. Αν τα χέρια του δεν έχουν αναλάβει ξεχωριστούς ρόλους τότε είναι δύσκολο να αναπτύξουν δεξίοτητες που αφόρουν τις δραστηριότητες καθημερινής ζωής και μάθησης και το παιχνίδι. Χάρις στην πλευρίωση ο άνθρωπος μπορεί να προσανατολίζεται στον χώρο έχοντας παράλληλα καλή εικόνα και γνώση για το σώμα του.
Διαταραχές πλευρίωσης
α) Υπάρχουν διάφορες διαταραχές στις οποίες συναντάμε δυσκολίες στην προτίμηση άνω ακρού, μεταξύ των οποίων οι Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές, Νοητική Υστέρηση, Σύνδρομο Διάσπασης Προσοχής κ.α. . Κυριότερη εξ αυτών είναι η Αναπτυξιακή Δυσπραξία ή Αναπτυξιακή Διαταραχή Συντονισμού των κινήσεων.
β) Όταν η πλευρίωση απουσιάζει επηρεάζεται σημαντικά το σωματικό σχήμα με αποτέλεσμα να εμφανίζονται δυσκολίες στον χωρικό προσανατολισμό και στην εικόνα σώματος.
Τι είναι η ανώριμη πλευρίωση;
Όταν τα παιδιά στην ηλικία των 5 περίπου ετών, συνεχίζουν και χρησιμοποιούν και τα δύο άκρα ως κύρια για να εκτελέσουν δραστηριότητες χωρίς να έχουν καταφέρει να κάνουν τον διαχωρισμό του κύριου και του βοηθητικού άκρου.
Ο ρόλος της Εργοθεραπείας
Ο Εργοθεραπευτής είναι ο πλέον ειδικός ώστε να αξιολογήσει και να ενισχύσει την ανάδειξη του προτιμώμενου άκρου. Οι τομείς που παρεμβαίνει ο θεραπευτής είναι ο αμφίπλευρος συντονισμός –συμμετρικός και ασσύμετρος-, η βελτίωση βασικών τομέων αισθητηριακής επεξεργασίας, η βελτίωση σωματικού σχήματος, δραστηριότητες μέσης γραμμής και περάσματος αυτής, και χωρικής προσαρμογής.
Πως να ανακαλύψετε το προτιμώμενο χέρι του παιδιού σας
Για να καταφέρουμε να ανακαλύψουμε το προτιμώμενο χέρι του παιδιού υπάρχουν δύο τρόποι:
- η μέτρηση της μάζας των δύο ημισφαιρίων μέσω MRI
- η παρατήρηση όσον αφορά στην ποιότητα εκτέλεσης των δραστηριοτήτων
Μερικές ασκησούλες για να ανακαλύψετε το προτιμώμενο άκρο του παιδιού σας είναι οι εξής:
- δώστε στο παιδί σας σκούπα και φαράσι για να σκουπίσει και παρατηρήστε με πιο χέρι κρατάει την σκούπα και σκουπίζει
- με ποιο χέρι σηκώνει ένα βαρύ αντικείμενο ή βάζει αντίσταση;
- με ποιο χέρι καθαρίζει με ένα πανί το τζάμι;
- όταν διαβάζει ένα παραμύθι, δείτε με ποιο χέρι ξεφυλλίζει τις σελίδες
- με ποιο χέρι ξεβιδώνει καπάκι;
- με ποιο χέρι πληκτρολογεί κουμπιά σε κινητό ή τάμπλετ;
- με ποιο χέρι φτιάχνει πύργο με κύβους;
- με ποιο χέρι γυρίζει σελίδες σε βιβλίο;
Do
- Αξιολογείτε την επίδοση του παιδιού με κάθε χέρι στην ίδια δραστηριότητα.
- Αξιολογείτε την συχνότητα επιλογής κάθε χεριού
- τοποθετείτε συχνά αντικείμενα μπροστά του και ακρίβως στη μέση γραμμή ώστε να έχει την ευκαίρια να επιλέγει άνω άκρο.
Don’t
- Μην πιέζετε το παιδί να χρησιμοποιεί το δεξί χέρι
- Μην ζητάτε απο το παιδί να χρησιμοποιεί σταθερά το ενα απο τα δυο χέρια
Πηγές
Henderson, A. Pehoski, C. , (2006). Haud function in the child : Foundationw for fasfhasfjhd.
Laudy, J.M. , Burridge, K. F. , (1999). Ready to use fine motor skills and handwritting activitiew for young children.
Σηφάκη Μ. , (1998) Δκζ : είναι τομέας λειτουργικής ενασχόλησης. ΤΕΙ ΑΘΗΝΩΝ
Τσαβδαρίδη Ωραιοζήλη
–
Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια
Σας άρεσε το άρθρο μας; Αφήστε το σχόλιο σας παρακάτω και η ομάδα μας θα σας απαντήσει το συντομότερο δυνατό.
Θέλετε να λαμβάνετε τα νέα άρθρα που συντάσσει η επιστημονική μας ομάδα; Γραφείτε στο ενημερωτικό μας δελτίο – newsletter.
Η ομάδα του “Ψυχ…Αγωγείν”, (οι ψυχολόγοι, η λογοθεραπεύτρια, η εργοθεραπεύτρια και η ειδική παιδαγωγός) είναι διαθέσιμοι στο να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τις δυσκολίες σας παρέχοντας το πρώτο ραντεβού ΔΩΡΕΑΝ και να συζητήσουμε τυχόν απορίες σας. Για περαιτέρω διευκρινήσεις, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το κέντρο στα τηλέφωνα
επικοινωνίας ή να μας επισκεφτείτε στους χώρους μας στη Λ.Βουλιαγμένης 261. Άγιος Δημήτριος (πλησίον μετρό Δάφνης) & Ίμβρου 27 & Λ. Ηλιουπόλεως, Δάφνη (πλησίον μετρό Αγίου Ιωάννη).